«Έχω ενημερωθεί ότι οι αποστολές ασθενών στο εξωτερικό και η παραπομπή ασθενών σε γιατρούς και νοσηλευτήρια εκτός ΓΕΣΥ στην Κύπρο παραμένουν αρμοδιότητα του Υπουργείου Υγείας, αν και η σχετική αρμοδιότητα εμπίπτει στις ευθύνες του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ).

Παρακαλείται ο αρμόδιος υπουργός όπως ενημερώσει τη Βουλή των Αντιπροσώπων εάν παραβιάζεται ο νόμος που διέπει το ΓΕΣΥ και, εάν ναι, τους λόγους που αυτό συμβαίνει για σειρά ετών χωρίς να έχει διευθετηθεί το θέμα.

Επιπλέον, παρακαλώ τον αρμόδιο υπουργό όπως ενημερώσει τη Βουλή των Αντιπροσώπων αν μελετά απόσπαση εξειδικευμένου προσωπικού που έχει την συγκεκριμένη τεχνογνωσία και εμπειρία από το Υπουργείο Υγείας στον ΟΑΥ, ώστε να διορθωθεί άμεσα αυτή η στρέβλωση και να μεταφερθεί η συγκεκριμένη τεχνογνωσία και στο υφιστάμενο προσωπικό του ΟΑΥ.»

Απάντηση 23.06.012.01.168

Απάντηση ημερομηνίας 29 Μαρτίου 2022 του Υπουργού Υγείας κ. Μιχάλη Χατζηπαντέλα στην ερώτηση με αρ. 23.06.012.01.168, ημερομηνίας 27 Ιανουαρίου 2022, του βουλευτή εκλογικής περιφέρειας Λευκωσίας κ. Χαράλαμπου Θεοπέμπτου

«Η απάντηση στην πιο πάνω ερώτηση είναι η ακόλουθη:

1. Ο Τομέας Επιδοτουμένων Ασθενών του Υπουργείου Υγείας μετά την 1^η Ιουνίου 2020 και την εφαρμογή της 2^ης φάσης του ΓεΣΥ εξακολουθεί να έχει την ευθύνη της παραπομπής ασθενών στο εξωτερικό, αλλά και μεγάλου αριθμού αποστολών στον ιδιωτικό τομέα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

2. Η συνέχιση των παραπομπών ασθενών στον ιδιωτικό τομέα της Κυπριακής Δημοκρατίας οφείλεται στην ανεπάρκεια/αδυναμία του ΓεΣΥ να ανταποκριθεί σε υπηρεσίες υγείας οι οποίες θα έπρεπε να καλύπτονται από το Εθνικό σύστημα υγείας. Το Υπουργείο Υγείας, δρώντας καταλυτικά και έχοντας σαν γνώμονα τη Δημόσια Υγεία και προκειμένου να μην τεθούν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, έχει βρεθεί αντιμέτωπο με αυξημένο φόρτο εργασίας που αφορά μεγάλο αριθμό κατηγοριών υπηρεσιών υγείας, οι οποίες δεν κατέστη δυνατόν να ενταχθούν ακόμη στο ΓεΣΥ με τις παραπομπές των ασθενών να εξακολουθούν να διεκπεραιώνονται από τον Τομέα Επιδοτουμένων Ασθενών.

3. Επιπλέον, επείγοντα περιστατικά εντός και εκτός ωρών εργασίας που αφορούν επείγουσες υπηρεσίες υγείας, οι οποίες πρέπει να παρασχεθούν άμεσα στους ασθενείς και οι οποίες για διάφορους λόγους δεν μπορούν να διεκπεραιωθούν σε νοσηλευτήρια ή/και γιατρούς του ΓεΣΥ τη δεδομένη χρονική περίοδο που απαιτεί η ιατρική κατάσταση του ασθενή εξακολουθούν να διεκπεραιώνονται από το Υπουργείο Υγείας. Τα εν λόγω περιστατικά δεν έχουν καμία σχέση με την ένταξη ή όχι στο ΓεΣΥ των ΤΑΕΠ. Μέχρι και σήμερα ο ΟΑΥ δεν έχει κατορθώσει να καθορίσει και να εφαρμόσει διαδικασία επειγόντων περιστατικών. Σημειώνεται ότι λόγω της περιπλοκότητας/σοβαρότητας των επειγόντων περιστατικών η διαδικασία που θα καθοριστεί εντός ΓεΣΥ θα πρέπει να διασφαλίζει την απαιτούμενη αμεσότητα/ αποτελεσματικότητα στην παραπομπή των ασθενών.

4. Το θέμα των μετακλήσεων ιατρών του εξωτερικού για εξειδικευμένες επεμβάσεις/θεραπείες για τις οποίες δεν υπάρχει εξειδίκευση/εμπειρία στην Κυπριακή Δημοκρατία εξακολουθεί να αποτελεί αρμοδιότητα του Υπουργείου Υγείας. Οι μετακλήσεις ειδικών ιατρών από το εξωτερικό αποτελούν περίπλοκο θέμα και απαιτούν διαδικασίες/μηχανισμούς, αφού περικλείουν, πλην της ιατρικής πράξης, ειδικές άδειες για εξάσκηση επαγγέλματος στην Κυπριακή Δημοκρατία, ασφαλιστική κάλυψη, κάλυψη κόστους αεροπορικών εισιτηρίων, διαμονής διακίνησης κ.λπ. Σημειώνεται ότι για την εν λόγω υπηρεσία ο ΟΑΥ δεν έχει καθορίσει/εφαρμόσει διαδικασία. Πληροφοριακά αναφέρεται ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε πρόνοια στον Περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμο για κάλυψη υπηρεσιών με μετάκληση εξειδικευμένων ιατρών από το εξωτερικό.

5. Συνεπώς, στην παρούσα φάση και με βάση τα δεδομένα που υπάρχουν, φαίνεται ότι θα χρειαστεί μεγάλο χρονικό διάστημα για επίλυση των προβλημάτων που υπάρχουν για την ένταξη όλων των πιο πάνω υπηρεσιών υγείας που εκκρεμούν στο ΓεΣΥ.

6. Η συνέχιση των διαδικασιών αποστολής ασθενών από τον Τομέα Επιδοτούμενων Ασθενών Υπουργείου Υγείας για παροχή υγείας στο Εξωτερικό αποτελεί πολιτική απόφαση με βάση το άρθρο 11^Α του περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμου, ειδικότερα:

(α) Τα περιστατικά που αποστέλλονται στο εξωτερικό αφορούν πολύπλοκα περιστατικά, μεταμοσχεύσεις οργάνων και σπάνιες παθήσεις που χρήζουν ως επί το πλείστον πολυθεματικής ομάδας, εξειδικευμένης αντιμετώπισης και κατάλληλης υποδομής του ιατρικού κέντρου, καθώς και σε αρκετές περιπτώσεις ειδικών τρόπων μετάβασης στο εξωτερικό (stretcher, air ambulance, συνοδεία νοσηλευτή/γιατρού). Για την ανάληψη των εν λόγω υπηρεσιών απαιτούνται κατάλληλες προετοιμασίες, εφαρμογή νέου λογισμικού συστήματος ή πρωτόκολλα, διαδικασίες και σύσταση ιατροσυμβουλίων, προκειμένου να γίνεται με ασφαλή τρόπο και χωρίς να κινδυνέψουν ανθρώπινες ζωές.

(β) Συνεπώς, το Υπουργείο, λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, καθώς και το γεγονός ότι ο OAΥ είναι ασφαλιστικός οργανισμός και όχι πάροχος υπηρεσιών, θεωρεί ότι όλο το πιο πάνω πλέγμα υπηρεσιών θα πρέπει να συνεχίσει να παρέχεται από το Υπουργείο Υγείας, ώστε να βεβαιώνεται ότι ο ασθενής είναι δικαιούχος και ότι η παραπομπή έγινε σύμφωνα με την καθορισμένη διαδικασία.

(γ) Υπενθυμίζω ότι με βάση το άρθρο 11^Α του περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμου, ο Υπουργός δύναται να εκδίδει προς τον Οργανισμό οδηγίες γενικής φύσεως αναφορικά με τις δραστηριότητές του και ο Οργανισμός οφείλει να εφαρμόζει κάθε τέτοια οδηγία.

(δ) Όσον αφορά το θέμα της παραβίασης της νομοθεσίας να σας υπενθυμίσω ότι η διαδικασία για τις παραπομπές ασθενών στο εξωτερικό καθορίζεται σαφώς από την υφιστάμενη νομοθεσία (Σχέδιο Οικονομικής Αρωγής για Υπηρεσίες Υγείας που δεν προσφέρονται στα δημόσια νοσηλευτήρια) και στηρίζεται στη γνωμοδότηση/αξιολόγηση από τις αρμόδιες Επιτροπές Ειδικών Ιατρών με βάση καθορισμένα κριτήρια. Ο Τομέας Επιδοτουμένων Ασθενών εφαρμόζει πλήρως τις πρόνοιες του Σχεδίου και του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 883/2004 (Έντυπο S2) και δρα με βάση τις νενομισμένες διαδικασίες, ως εκ τούτου δεν υπάρχει θέμα οποιασδήποτε παραβίασης της νομοθεσίας.

(ε) Τουναντίον, με βάση τις πρόνοιες του Περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμου (Άρθρο 33) παραβιάζεται το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, εφόσον δίνεται προτεραιότητα στον Περί Εφαρμογής των Δικαιωμάτων των Ασθενών στο πλαίσιο της Διασυνοριακής Υγειονομικής Περίθαλψης Νόμο και όχι στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 883/2004. Με την εφαρμογή της 2^ης φάσης του ΓεΣΥ και την ανάληψη σε προσωρινή βάση των αποστολών εξωτερικού από το Υπουργείο Υγείας, θα πρέπει να γίνουν σαφείς αλλαγές/τροποποιήσεις στις υφιστάμενες νομοθεσίες (Σχέδιο Οικονομικής Αρωγής για Υπηρεσίες Υγείας που δεν προσφέρονται στα δημόσια νοσηλευτήρια και ο Περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμος), προκειμένου να καθοριστεί η σύσταση των Επιτροπών Ειδικών, καθώς και τα κριτήρια/μηχανισμοί των εν λόγω αποστολών. Όπως διαμορφώνεται σήμερα η κατάσταση με την εφαρμογή του Περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμου υπάρχουν ασάφειες, παραλείψεις και λάθη για την σύσταση/αρμοδιότητα των Επιτροπών Ειδικών, καθώς και για τους μηχανισμούς αποστολών ασθενών στο εξωτερικό (Άρθρο 33 και 59 του Περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμου), ενώ οι πρόνοιες των δύο νομοθεσιών δεν συνάδουν μεταξύ τους. Το Υπουργείο Υγείας έχει αποστείλει από το Σεπτέμβριο του 2020 σχετική επιστολή και υπενθυμίσεις προς τον ΟΑΥ, προκειμένου να προχωρήσουν το συντομότερο δυνατόν οι απαιτούμενες τροποποιήσεις στις σχετικές νομοθεσίες, χωρίς να λάβει μέχρι σήμερα οποιαδήποτε απάντηση.»